سر به مهر چشم‌بادامی‌ها
امید محمودزاده‌ابراهیمی
پرده اول: کیارش جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت در توییتی از رفتار دولت چین در ارایه اطلاعات از ویروس کرونا انتقاد کرده و آمارهای این کشور را یک شوخی تلخ با دنیا می‌داند. ساعتی بعد؛ چانگ هوا سفیر چین در تهران در توییتی پاسخ می‌دهد: «وزارت بهداشت چین هر روز نشست خبری دارد. پیشنهاد می‌کنم برای حصول نتیجه، اخبار آن را با دقت بخوانید». این دوئل توییتری با پاسخ جهانپور مواجه می‌شود: «مباحث علمی را هیچگاه نه می‌توان و نه باید با سیاست آمیخت، همه محافل آکادمیک دنیا بر پایه اطلاعات اپیدمیولوژیک و گزارش محققان چین، حداقل آنفلوآنزای تیپA را از ویروس نوپدید کرونا وخیم‌تر قلمداد کردند، امروز یافته‌ها خلاف این را نشان می‌دهد، به یافته‌های خودی اطمینان بیشتری داریم». سفیر چین هم در پاسخ می‌نویسد: «آقای عزیز، بنابراین امیدوارم که شما به حقایق و تلاش‌های بزرگ مردم چین احترام بگذارید.»
پرده دوم: در میانه دعوای لفظی سخنگوی وزارت بهداشت و سفیر چین، سخنگوی وزارت امور خارجه ظاهر می‌شود و با توییتی از سفیر چین دلجویی می کند: «دولت و ملت چین پیشگام مبارزه با ویروس کرونا و اعطای کمک‌های سخاوتمندانه به سایر کشورها در اقصی نقاط جهان است. شجاعت، تعهد و حرفه‌ای‌گری چین در مهار کرونا شایسته تبریک است. ایران همواره قدردان چین در این شرایط دشوار بوده است». جهانپور هم در توییتی می‌نویسد که سوءاستفاده‌کنندگان (از این جدال لفظی) خوشحال نشوند؛ اما...
پرده سوم: کاربران توییتر در موافقت و مخالفت با کیارش جهانپور آتش‌بازی رسانه‌ای راه می‌اندازند. عده‌ای که خود را کاربران ارزشی می‌دانند خواستار عزل جهانپور می‌شوند. آنها اعتقاد دارند سفیر چین دلخور شده و باید جبران شود. چین در تحریم‌ها به ما کمک کرده و نباید کمتر از گل بگوییم که ناراحت شوند. از سوی دیگر متنی از سوی یکی از زیرمجموعه های یک نهاد نظامی منتشر می‌شود و سخنگوی وزارت بهداشت را آماج حملات قرار می‌دهد و خواستار جبران این خسارت می‌شود. از طرف دیگر برخی نمایندگان مجلس پای ظریف را وسط می‌کشند و از رفتار مغرورانه سفیر چین انتقاد می‌کنند و وزارت خارجه را به سستی متهم می‌کنند. آنها اعتقاد دارند سفیر چین باید به وزارت خارجه احضار می‌شده و بابت این رفتار تذکر دریافت می‌گرفته است. علی مطهری و محمود صادقی؛ از شاخص‌ترین نماینده‌های مجلس به شدت از رفتار سفیر چین انتقاد می‌کنند. کاربران فضای مجازی همچنان مشغول متهم کردن یکدیگر به غرب‌زدگی و شرق‌زدگی هستند. عکس سردر وزارت امور خارجه مرتباً به اشتراک گذاشته می‌شود.«نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی». انتقاد از رفتار سفیر چین در گفتار و توییت‌هایی از سران جناح راست هم دیده می‌شود. عزت الله ضرغامی سرآمد آنهاست. او در یک توییت به کنایه می‌نویسد: «امشب تو سریال "نون خ" ، آقاخانی به دخترش میگه، به چینی جماعت پول قرض نده! چون همه به هم شبیهن. بعد نمی‌دونی از کی باید پس بگیری! نمی‌دونم از سفیر چین، برای این مطایبه اجازه گرفتن یا نه؟!». یک پزشک هم در یک برنامه تلویزیونی از صادق نبودن چینی‌ها با دنیا سخن می‌گوید و تصریح می‌کند که ما اجازه نمی‌دهیم به سخنگوی ما توهین شود. یک اقتصاددان می‌گوید میلیاردها دلار پول نفت ایران در چین بلوکه بوده و پرداخت نشده است.
پرده آخر: یک اظهارنظر درباره ماهیت یک بیماری و عدم اطلاع‌رسانی صحیح از طرف کشور اشاعه‌دهنده توانست عمیق‌ترین شکاف‌های سیاسی و عقیدتی را در ایران به نمایش بگذارد. عمق این فاجعه آنجایی خودش را نشان می‌دهد که به خاطر یک خارجی بسیاری حاضر هستند یکدیگر را به بدترین شکل ممکن از صحنه حذف کنند. چین سال‌هاست که از کشتار مسلمانان اویغور دست برنداشته و سیاست‌های نژادپرستانه را در آن منطقه از کشورش به اجرا می‌گذارد اما ایران که کوچک‌ترین مشکل مسلمانان جهان را مشکل خود می‌داند ناچاراً باید در این‌باره سکوت کند که مبادا ته‌مانده روابط خارجی و منافع به خطر بیفتد. این بحث و جدل نشان داد باید تجدیدنظری اساسی در سیاست‌های کشور مبتنی بر حفظ سرمایه اجتماعی و سیاسی اتخاذ شود. البته به مانند همه تذکرهای پیش از فاجعه؛ می‌دانیم این مورد هم نادیده گرفته می‌شود.