مدیر دفتر هواپیمایی آسمان سمنگان در واکنش به اعتراض به انحصار در پروازهای ماهان:
این کار حق من است
- سارا پورمختار
«انحصاری» و «در انحصار یک خانواده» تعابیری هستند که همیشه در کنار خدمات پرواز هواپیمایی ماهان در سیرجان شنیده می‌شوند. انحصاری که از روز اول تاکنون و در همه زمینه‌ها وجود داشته است؛ از فروش بلیط گرفته تا پیمانکاری هندلینگ پرواز.
شاید پیش از این به دلیل نبودن رقابت، این نکته چندان به چشم نمی‌آمد اما چندسالی است که با تاسیس آژانس‌های مسافرتی این انحصار معنای واقعی‌تری پیدا کرده است تا جایی که داد مدیران همه آژانس‌ها را درآورده است. یکی به زبان نمی‌آورد و در لفافه حرف می‌زند و یکی صریح و بی‌پرده می‌گوید: «قدرت آقای فخرآبادی قدرتی کاذب است که مسئولان خواسته یا ناخواسته به ایشان داده‌اند و تا جایی که فکر می‌کند فرودگاه و هواپیمایی ماهان ارث پدری ایشان است».
- مدیران و مسئولان شهرستان در اولویتند
اگر یک بار هم در شرایط اضطراری قرار گرفته و به دنبال بلیط هواپیما در ساعات قبل از پرواز بوده باشید، لابد نام آژانس مسافرتی «آسمان سمنگان» را شنیده‌اید و اینکه در این شرایط فقط «آقای فخرآبادی» است که می‌تواند برایتان بلیط صادر کند. مدیر یکی از آژانس‌ها که تمایلی به بازگو شدن نامش ندارد از فروش بلیط‌های لیست پای پرواز قبل از موعد می‌گوید: «لیست پای پرواز دست ایشان است و به راحتی جاهای خالی را پیش پیش می‌فروشد. بارها شده مسافر آمده پیش ما بلیط نداشتیم و خیلی راحت به آقای فخرآبادی معرفی‌اش کردیم و رفته و بلیط هم گرفته است. شنیده می‌شود حتی گاهی جای مهماندار هم مسافر سوار کرده‌اند».
غلامرضا فخرآبادی مدیریت دفتر مسافرتی آسمان سمنگان اعتبارش را نتیجه تجربه 30 ساله‌اش می‌داند: «فروش بلیط آنلاین است و تمام ایران می‌توانند بلیط هواپیمایی ماهان را بفروشند. برای بلیط‌های پای پرواز هم اصلا دستور فروش ندارم و تعداد آن بعد از انجام محاسبات فنی توسط خلبان مشخص می‌شود و نماینده شرکت ماهان ناظر بر کار است».
وی مدعی است که لیست پای پرواز قبلا در اختیار وی بوده و در حال حاضر اگر جای خالی باشد با نظارت و کنترل نماینده شرکت ماهان است کار انجام می‌شود. فخرآبادی سئوال‌برانگیز شدن نحوه فروش بلیط‌های پای پرواز را در نتیجه ناتوانی ناآگاهی مدعیان برمی‌شمرد: «این روال در همه فرودگاه‌های کشور رواج دارد و همه مشابه من عمل می‌کنند اما هیچ جا به غیر از سیرجان مدعی ندارد. باید بدانید شرکت ماهان یک شرکت خصوصی است و برای ایمنی و رضایت مشتریان هر‌گونه که صلاح بداند تصمیم می‌گیرد و عمل می‌کند آن هم در چهارچوب مقررات هواپیمایی کشور.» او در ادامه می‌افزاید: «در رابطه با لیست بلیط‌های پای پرواز باید این نکته را متذکر شوم که هر کس که نام‌نویسی کند اگر جا باشد به او بلیط داده می‌شود اما باید این موضوع را هم در نظر گرفت که مدیران و مسئولان ارشد شهرستان در ماموریت‌های ضروری در اولویت هستند».
مدیر یکی دیگر از آژانس‌ها به تاثیر روابط در فروش بلیط‌های پرواز اشاره می‌کند: «یکی از مسافرانی را که ما بلیطش را صادر کرده بودیم به بهانه اینکه پرینت بلیط همراش نبوده از هواپیما پیاده و کس دیگری را به جای او سوار کرده بودند. این نشان می‌دهد که کافیست دوست یا آشنای آقای فخرآبادی یا اعضای خانواده ایشان باشید تا بلیط و پروازتان از سیرجان تضمین شود. حتی لحظاتی قبل از پرواز هم برایتان کارت پرواز صادر شود در حالی که اگر مسافر معمولی باشید حتی با داشتن بلیط حق پرواز ندارید». فخرآبادی دلیل این اتفاق را کمبود زمان می‌داند و در توضیح می‌گوید: « اگر یک در هزار این اتفاق افتاده باشد به دلیل نقص فنی و یا نداشتن زمان بوده چرا که به دستور سازمان هواپیمایی کشور از نیم ساعت قبل از پرواز کارت نباید صادر شود».
- مسئولین به هر دلیلی کوتاهی می‌کنند
خدمات هندلینگ پرواز شامل خدمات مسافر، جامه‌دان، خدمات رمپ، نظافت هواپیما، لودکنترل، خدمات بار و پست و یخ‌زدایی هواپیما می‌شود. کار هندلینگ در فرودگاه سیرجان از روز اول تاکنون به دست یک نفر انجام می‌شود. کاری که مدیریت آژانس آسمان سمنگان آن را حق خود می‌داند و حاضر نیست تحت هیچ شرایطی به دیگری واگذار کند.
محمودآبادی مدیریت آژانس آران‌کویر به شدت نسبت به این وضعیت اعتراض دارد: «سال 72 تا 73 که پرواز ماهان به سیرجان آمد، ایشان به واسطه رابطه با آقای مرعشی و آقای عرب‌نژاد پروازها را تحویل گرفت. با گذشت این همه سال هنوز آش همان آش و کاسه همان کاسه است. مسئولان هم به هر دلیلی کوتاهی می‌کنند. یا نمی‌خواهند یا نمی‌توانند دنبال راه‌حلی برای این موضوع باشند.» وی خواهان رعایت اعتدال و انصاف است: «قانونا باید شرایطی باشد که بقیه آژانس‌ها هم از مزایا و موقعیت‌هایی که سال‌های سال فقط در انحصار یک نفر بوده بهره ببرند.»
محمودآبادی انحصار و نبودن رقابت را دلیل پایین بودن سطح کیفیت خدمات در فرودگاه سیرجان برمی‌شمرد: «حاضرم تعهد کتبی و محضری بدهم چه من چه هر کس دیگری خدمات را با مبلغ کمتر و کیفیت بالاتر انجام دهیم.»
غلامرضا فخرآبادی پیمانکاری هندلینگ هواپیما را از ابتدا تاکنون حق خود می‌داند و بر خلاف اینکه می‌گوید «من جلوی هیچ کس را نگرفتم. این کار یک کار فنی است. یک سری شرایط، آموزش‌ها و دوره‌هایی دارد که هر کسی آنها را دیده باشد و مورد تایید حراست شرکت باشد می‌تواند اینکار را انجام دهد. البته هرکسی هم این دوره‌ها را بگذراند برای سازمان هواپیمایی پذیرفتنی نیست» حاضر نیست این کار را به دیگری واگذار کند: «زمانی که من تمام سرمایه‌ام را صرف کردم تا پرواز در سیرجان راه بیفتد هیچ اثر و آثاری از هیچ کس نبود، حالا بعد از 25 سال که زحمت کشیدم و راه را باز کردم و کار به سر و سامان رسیده بعضی‌ها زرنگ شده‌اند. کدام عقل سلیم می‌گوید کسی که از ابتدا پای کار بوده حالا که کار به ثمر نشسته بگوید من دیگه نیستم شما بیایید این کار را انجام دهید؟ من این کار را حق خودم می‌دانم چون سرمایه و زندگیم را روی این کار گذاشته‌ام. هر کس ادعایی دارد می‌تواند از طریق مراجع قانونی پیگیری کند». وی معتقد است: «افرادی که مدعی هستند می‌توانند این کار را بهتر انجام دهند در عمل گیر می‌افتند و به جایی هم نمی‌رسند. البته همشهریان بهترین قاضی هستند و هر کسی از بنده شکایتی داشته باشد می‌پذیرم».
- همه می‌توانند رایزنی کنند و در گل‌گهر دفتر داشته باشند
شرکت صنعتی و معدنی گل‌گهر به واسطه موقعیت و تعداد کارکنان یکی از مشتریان اصلی خرید بلیط هواپیما است. در این مورد هم باز انحصاری عمل شده است. آژانس هواپیمایی آسمان سمنگان در منطقه گل‌گهر یک دفتر فروش بلیط دایر کرده است. مدیر یکی از آژانس‌ها در این باره می‌گوید: «فروش بلیط در کل مجموعه گل‌گهر کلا در انحصار آقای فخرآبادی است و در آنجا دفتر زده‌اند چون ایشان هم روابط قوی دارند و هم زورشان زیاد است».
مدیر دفتر مسافرتی آسمان سمنگان شرکت گل‌گهر را یک شرکت نیمه‌خصوصی برمی‌شمرد که این اختیار را دارد به هر کس تمایل دارد اجازه فعالیت فروش بلیط را بدهد: «این درخواست به اختیار شرکت و مدیریت گل‌گهر بوده و خودشان هم ضمانت کار را کردند. حتما یک سری ویژگی‌ها و توانایی‌ها در من دیده‌اند که خواستند در آنجا دفتر داشته باشم. از طرفی ما آنجا تنها نیستیم و سیرجان تور هم دفتر دارد. پس همه می‌توانند تقاضا دهند، چنانچه صلاحیت داشته باشند پذیرفته می‌شوند. البته این موضوع به اختیار مدیران گل‌گهر است که بخواهند چه آژانسی در منطقه دفتر داشته باشد یا نداشته باشد».
محمد حاتمی معاونت پشتیمانی مجتمع گل‌گهر انحصار فروش بلیط در سایت گل‌گهر توسط آژانس آسمان سمنگان را رد می‌کند: «واقعا انحصاری نیست سیرجان تور هم در سایت گل‌گهر دفتر دارد. به آژانس‌های دیگر هم اجازه فعالیت می‌دهیم با شرط اینکه طرح‌ها و برنامه‌های جدید و بیشتری در زمینه پرواز، تعریف تورهای جدید، فعال باشند و استانداردهای گل‌گهر را رعایت کنند».
حاتمی در ادامه می‌افزاید: «البته باید محدودیت‌های شرکت گل‌گهر را هم در نظر گرفت، اینکه ما موظف باشیم به همه آژانس‌ها این امکان را بدهیم امکان پذیر نیست. آقای فخرآبادی سابقه زیادی در این کار دارد و تقریبا همه نیازهای ما را تامین می کند، ما هم یک مجموعه بنگاه اقتصادی هستیم و باید صرفه و صلاح شرکت را در نظر بگیریم».
در کنار تمام این انحصارها، انحصار فروش بلیط به خانواده ایثارگران و شهدا هم در اختیار آژانس تحت مدیریت آقای فخرآبادی است که خود هم این انحصار را قبول دارد: «فقط فروش بلیط خانواده شهدا و ایثارگران به طور انحصاری دست من است. زمانی که هیچ کدام از این دفاتر نبودند و این خانواده‌ها می‌بایست برای تهیه بلیط به کرمان بروند. من با پیگیری و دادن تعهدات و ضمانت مجوز صدور بلیط برای این خانواده‌ها را گرفتم».
- سابقه سیاسی‌ام تاثیری روی کارم ندارد
فخرآبادی در دهه شصت، سال‌ها شهردار و فرماندار جیرفت بوده و همچنین مدیریت بازرگانی شرکت هواپیمایی ماهان را عهده‌دار بوده است. تمام افرادی که نسبت به این انحصارطلبی‌ها معترضند بدون استثنا به این موضوع اشاره می‌کنند که داشتن روابط سیاسی قوی این همه قدرت به ایشان داده است: «این بنده خدا زمانی فرماندار جیرفت بودند و از همان روابط هنوز استفاده می‌کند و بر این باور است تا زمانی که از فرودگاه سیرجان پرواز انجام می‌شود همه چیز باید در انحصار ایشان باشد».
غلامرضا فخرآبادی در توضیح روال کار شرکت ماهان می‌گوید: «شرکت ماهان متعلق به موسسه خیریه مولی الموحدین است و هیچ کس هم سهامدارش نیست و کاملا مردمی است. در سال 64 با جمعی از مدیران استان این موسسه را ثبت دادیم که شرکت هواپیمایی ماهان و همچنین شرکت خودروسازی دوو از شرکت‌های زیرمجموعه این موسسه هستند. این موسسه نه وابستگی سیاسی دارد و نه وابستگی دولتی». وی معتقد است: «سابقه سیاسی‌ام هیچ تاثیری روی کارم نداشته، هر کس این را می‌گوید اشتباه می‌کند و از روی ناآگاهی تهمت زده است».
- اگر تعلیق باشم به عنوان نماینده شرکت کار می‌کنم
اگرچه فخرآبادی معتقد است دفتر تحت مدیریتش از نظر ارایه خدمات جز برترین‌های استان و شهرستان قرار دارد اما طی بخشنامه انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران مورخ 21 اسفندماه سال گذشته، نام شرکت مسافرتی و جهانگردی آسمان سمنگان سیرجان از تاریخ 12 اسفندماه به مدت دو ماه در لیست دفاتر تعلیق شده قرار دارد.
از نظر فخرآبادی دفترش هیچ مشکلی ندارد و این حکم تعلیق بی‌مورد است: «تعلیق به معنای بسته شدن دفتر نیست، دلیل صدور این حکم مربوط به نبودن مدیرفنی و همچنین عدم تمدید مجوز دفتر از سال 91 تا الان اعلام شده است». وی تعلیق بودن را مانعی برای ادامه کار نمی‌داند: «اصلا تعلیق باشیم اتفاقی نمی‌افتد، من به عنوان نماینده شرکت ماهان کار می‌کنم».
- ماهان پاسخگو نیست
پیگیری تمام این موارد مطرح شده به شرکت هواپیمایی ماهان ختم می‌شود. شرکتی که هیچ یک از مدیران آن در هر سطحی حاضر به پاسخ‌گویی نیستند. از نماینده این شرکت در فرودگاه سیرجان گرفته تا مسئول روابط عمومی یا مدیر خدمات آن. شاید بتوان رد پای این‌گونه انحصارطلبی‌ها را در خود شرکت هم دید وقتی متوجه می‌شویم بلیط پروازهای سیرجان بالاترین قیمت‌ها را درمنطقه آن هم به دلیل بی‌رقیب بودن ماهان در فرودگاه سیرجان دارند. گویا «انحصارطلبی» یکی از رموز موفقیت شرکت هواپیمایی ماهان در سیرجان است.