انتقاد به ساخت کارخانه مس بلیستر در مراسم روز ملی هوای پاک:
تیری در قلب پاریز
گروه جامعه
مراسم روز هوای پاک را که مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان و برخی مسئولان شهرستان هم در آن حضور داشتند، کودکان دبستانی برگزار کردند تا یک روز متفاوت برای همه رقم بخورد. حضور کودکان سبب شد تا صحبت‌های سخنرانان نیز تاثیر بیشتری بر افراد حاضر در سالن داشته باشد. در این مراسم که روز سه‌شنبه در سالن هلال‌احمر برگزار شد کودکان دبستان دخترانه مهدیه قرآن و سرود ملی را خواندند و مجری مراسم هم یکی از کودکان بود. این کودک سهراب بهالدینی سرپرست فرمانداری سیرجان را به عنوان اولین سخنران معرفی کرد.
تشکل‌های غیردولتی فعال
بهاء‌الدینی ضمن تبریک روز هوای پاک از همه افراد و تشکل‌های غیردولتی که در جلسه حضور داشتند تشکر کرد و گفت: ما در سیرجان تشکل‌های غیردولتی خوبی داریم که در حوزه محیط زیست فعالیت جدی دارند. در آتش‌سوزی‌هایی که در مراتع و جنگل‌های اطراف سیرجان اتفاق افتاد اولین کسانی که حضور یافتند تشکل‌های غیردولتی بودند و ما با کمک آنها توانستیم آتش را خاموش کنیم. وی ادامه داد در مراسم پیاده‌روی اربعین امام حسین (ع) در بلوار امام‌زاده علی بیش از 70 هزار نفر حضور داشتند و جمع‌آوری زباله‌ها را یکی از تشکل‌های غیردولتی انجام داد. به گفته‌ی سرپرست فرمانداری در مجموعه مدیریتی شهرستان توجه خاصی به تشکل‌های غیردولتی وجود دارد، زیرا معتقدیم در همه حوزه‌ها تشکل‌های غیردولتی می‌توانند منشا کارهای زیادی باشند و قرار ما بر حمایت از این تشکل‌هاست. وی ادامه داد همکاران محیط زیست هم همکاری خوبی با ما دارند. وی اظهار امیدواری کرد با حضور مدیرکل محیط زیست در سیرجان مشکلاتی که با نیریز وجود دارد حل شود.
تشکیل 40 پرونده شکار غیرمجاز
علی‌اکبر رسولیان رییس اداره حفاظت محیط‌زیست سیرجان سخنران بعدی این مراسم بود. او گفت: همه ساله 29 دی‌ماه روز هوای پاک نام گرفته و شعار امسال هوای پاک اقدام و عمل است. وی خلاصه عملکردی از اول سال 98 تا کنون ارایه کرد. به گفته‌ی وی پیگیری ارتقا سطح حفاظتی منطقه شکار ممنوع گودغول، دریافت مجوز چاه آب شرب منطقه شکار ممنوع گودغول، جذب اعتبار 200 میلیون تومان برای حفر چاه، ساخت حوض انبار 200 هزار لیتری در منطقه گودغول، ساخت استخر ذخیره آب در منطقه شکار ممنوع گود غول، یونجه‌کاری به میزان 2500 متر مربع در منطقه گودغول، ترمیم و مرمت حوض انبارهای منطقه شکار ممنوع گودغول، راه‌اندازی آبشخور در منطقه شکار ممنوع پاریز، دستگیری متخلفین شکار و صید و تشکیل بیش از 40 پرونده، تعامل با اصحاب رسانه، آموزش مسایل زیست محیطی در آموزش و پرورش از جمله اقدامات مهم اداره محیط زیست سیرجان در ده ماهه نخست امسال بود.
ایستگاه پایش هوای شهری نصب شود
مرجان شاکری مدیرکل حفاظت محیط زیست کرمان صحبتش را با بچه‌ها آغاز کرد و پس از گفتن یک داستان محیط زیستی قول داد به کودکان حاضر در جلسه که 100 نفر بودند جایزه بدهد. وی گفت: آموزش رکن اساسی حفظ محیط زیست است و اگر بخواهیم محیط زیست سالم‌تری داشته باشیم باید از الان برای آن سرمایه‌گذاری کنیم و از الان بچه‌های ما نسبت به مسایل محیط زیستی آگاه بار بیایند. وی گفت: من از آموزش‌وپرورش تشکر می‌کنم که به این موضوع اهمیت داده است.
به گفته‌ی شاکری مراسم هوای پاک در سراسر کشور برگزار می‌شود. نفس کشیدن از همه چیز واجب‌تر است. بدون غذا و آب می‌توان چند ساعت زنده ماند اما بدون نفس کشیدن یک دقیقه هم نمی‌توان زنده ماند. وی ادامه داد: هوای سالم حق همه است و خوشحالم مسئولان سیرجان و آقای نماینده در این مراسم حضور یافتند و این به این معنی است که هوای پاک برای‌شان مهم است. وی ادامه داد: از آقای حسن‌پور تقاضا می‌کنم که پیگیری بیشتری کنند تا دو ایستگاه پایش هوای شهری در شهر سیرجان به همت مجموعه ایمیدرو استقرار پیدا کند. پایش و راهبری هم با مجموعه ایمیدرو باشد و اطلاعات را در اختیار ما قرار دهند. این دو ایستگاه تلویزیون شهری دارند و مردم شهر سیرجان بهترین‌ها حق‌شان است و باید بدانند چه هوایی را تنفس می‌کنند و امیدوارم این موضوع محقق شود.
افتتاح صنعت آلاینده
حسین ایران‌نژاد دکترای منابع‌طبیعی و استاد دانشگاه یزد و مدیر انجمن حافظان محیط‌زیست پاریزکوه به نمایندگی از تشکل‌های غیردولتی صحبت کرد. وی گفت: هوای پاک به عنوان حقی است که گرفتنی است و ما با اقدام و عمل می‌توانیم کاری را انجام بدهیم. ایران‌نژاد ادامه داد: کوچولوها ببخشید که حرف‌های بزرگانه می‌زنیم اما باید اقدامی کنیم و اگر اقدامی نکنیم فردا شما ما را بازخواست می‌کنید. به گفته‌ی وی آذرماه سال گذشته مدیر روابط عمومی مس سرچشمه در مورد کاهش آلودگی مس سرچشمه اعلام کرد که در دی‌ماه همان سال پروژه اسید سولفوریک به بهره‌برداری می‌رسد و صنعت مس را رنگ سبز می‌دهد. دکتر ایران‌نژاد عکسی را از دود کارخانه سرچشمه نشان داد و گفت: اما این عکس مال دیروز است و ملاحظه می‌فرمایید که اتفاقی نیافتده است و حرف‌هایی که زدند عمل نشده است.
وی ادامه داد اما از این موضوع بگذریم ما مثلی داریم که می‌گویند «آب اومد از مسکه چرب‌تر» جدیدا با موضوعی مواجه شده‌ایم که اعتراض گسترده شهروندان را به همراه داشته است. موضوع مربوط به کارخانه‌ای است به اسم «مس بلیستر». این یک کارخانه آلاینده است که در شهرک صنعتی پاریز شروع به کار کرده است. مس بلیستر آشغال‌ترین بخش باقیمانده صنعت مس را که خودش آلاینده است، یعنی لجن‌های کارخانه، غبار لیچینگ، آجرهای نسوز که سال‌های سال انواع آلایندگی را جذب کرده‌اند را به عنوان ماده اولیه با سوخت گاز ارزان به مس قراضه تبدیل می‌کند. این صنعت است و ما با صنعت مخالف نیستیم. بار راه‌اندازی این کارگاه‌ها یک ارزش افزوده برای شرکت مس ایجاد می‌شود و این خیلی خوب است، تولید قراضه به نفع شرکت مس است.
ایران‌نژاد ادامه داد: اما رونق تولید به چه قیمتی؟ سرکار خانم شاکری، دوستان محیط زیست سیرجان گفتند موضوع را بررسی می‌کنیم. آن چیزی که حال ما را ناخوش می‌کند این است که این صنعت کجا قرار می‌گیرد؟ صنعتی که بر اساس رده‌بندی استقرار صنایع در رده شش قرار می‌گیرد باید فاصله چندین کیلومتری با سکونت‌گاه‌های انسانی داشته باشد. حالا این کارگاه با آلاینده‌های زیادی که دارد غبار، دود و صدای خیلی زیادی که دارد می‌آید در ناحیه صنعتی پاریز مستقر می‌شود. ناحیه صنعتی پاریز کنار روستاهای کهوئیه، شورویه و خود پاریز قرار دارد. در این ناحیه طبق ضوابطی که برای آن تعریف شده تا رده سه با یک ارفاق رده چهار مثل صنایع بلوک‌زنی و موزاییک‌زنی می‌تواند آنجا مستقر شود. به گفته‌ی این دوست‌دار محیط زیست قرار بود این شهرک صنعتی برای صنایع تبدیلی کشاورزی باشد و شروع به فعالیت کند. اما حالا صدای این کارخانه از فاصله چند کیلومتری به گوش می‌رسد و آزار می‌رساند. وی عکسی هم از این کارخانه نشان داد و گفت آلایندگی هم که مشخص است و کسانی که صبح زود عبور کنند متوجه دود و غبار می‌شوند. غبار دودکش‌ها و... بیخ گوش روستاهای اطراف است. مجوز استقرار این صنعت از کجا آمده؟ چرا به اسم رونق تولید می‌خواهند رونق بیماری‌های صعب‌العلاج را در منطقه داشته باشید و بچه‌های ما را مریض کنید؟ ما با تولید موافقیم اما با تولید پاک موافقیم. ما با تولیدی موافقیم که حق و حقوق اولیه شهروندان را که هوای پاک است به رسمیت بشناسد. وی گفت: نگویند ان‌جی‌اوها با تولید موافق نیستند شما صد تا از این کارخانه‌ها را در جای خودش مستقر کنید. قرار نیست همه درآمد را سود ببرند، بخشی را هم برای کنترل آلایندگی صرف کنند. ما با رونق تولید مخالف نیستیم با رونق گرفتن انواع بیماری‌ها مخالفیم. در پاریز شهروندان زیادی با بیماری‌های ریوی دست به گریبان هستند. منطقه پاریز استعدادهای فراوانی دارد. در کنار این کارخانه ما بهترین برند پرورش گل رز را داریم. اما این صنعت آلاینده ممکن است این تولیدات را تعطیل کند. تولیداتی که بدون آلایندگی هستند. ناحیه صنعتی پاریز که می‌تواند محل استقرار صنایع تبدیلی کشاورزی خوب باشد با وجود این صنعت آلاینده از بین می‌رود. کدام آدم عاقل می‌آید یک صنعت ماده غذایی را کنار این کارخانه بنا کند؟ بحث گردشگری و محصولات ارگانیک در پاریز مطرح است. با تاسیس این صنعت جلوی این کار گرفته می‌شود و ما تیشه به ریشه خودمان می‌زنیم. وی در پایان گفت: اگر پاریز را مثل یک پیکر انسان در نظر بگیریم، سرچشمه به عنوان یک صنعت بزرگ با آسیبش تیر بزرگی را به بازوی این پیکر زده است، درد دارد و اذیت می‌کند اما هنوز این فرد می‌تواند زندگی و کار کند و صنعت مس بلیستر یک تیر کوچک است اما در قلب آن فرد.
رونمایی از دو آهنگ زیست‌محیطی
در این مراسم برنامه‌های دیگری هم اجرا شد که از جمله می‌توان به رونمایی از دو آهنگ آموزشی محیط زیست (مراقب طبیعت و بارون) با صدای صادق خزیمه اشاره کرد. هفته‌نامه پاسارگاد هم به عنوان نشریه سبز سیرجان در سال 98 به دلیل پوشش مناسب اخبار مربوط به محیط زیست معرفی شد.
دبستان دخترانه مهدیه 1 نیز به عنوان مدرسه سبز در سال 98 به خاطر فعالیت‌های قابل توجه در زمینه آموزش محیط زیست لقب گرفت.
در پایان نیز از انجمن‌های فعال زیست‌محیطی سیرجان (حافظان محیط زیست پاریزکوه، یاوران طبیعت، مهرورزان طبیعت، تیمار حیات وحش سیرجان و رفتگران طبیعت) به دلیل فعالیت‌ها و فرهنگ‌‌سازی پررنگ در حوزه محیط زیست در سال 98 تقدیر به عمل آمد.