یکی از مشاغل آسیب دیده از کرونا؛
اشک تالارها در عزای رکود

 هدی رضوانی
کرونا دست کمی از سونامی نداشت. بی‎خبر آمد و همه را در شوک فرو برد. اقتصاد را در هم پیچید و بسیاری از کاسبی‎ها را به رکود اجباری دعوت کرد. یکی از مشاغلی که از ابتدای شیوع ویروس کرونا بالاجبار تعطیل شد تالارهای برگزاری مراسم عروسی بود. عروسی‎هایی که روزی محل جمع شدن افراد فامیل در کنار هم بودند تا شبی را در کنار هم شاد باشند، دیداری تازه کنند و پیوندی را جشن بگیرند، حالا بیش از پنج ماه است که در اغما فرو رفته‎اند و به دنبال آن تالارها و نیروهایی که در آن مشغول به کار بودند نیز آسیب‎های جبران‎ناپذیری دیده‎اند. آسیب‎هایی که اگر با تعطیلی دو ماه محرم و صفر تداوم پیدا کند و اگر کرونا قصد خداحافظی نداشته باشد تمام امسال را در بربگیرد، کمر تالارداران و نیروهایی را که در آنجا مشغول کار بودند خم خواهد کرد تا یک سال بدون درآمد را تجربه کنند.
 دولت هیچ توجهی به وضعیت تالارداران ندارد
محمد نصیرزاده رییس اتحادیه تالارداران سیرجان به فعالیت حدود ۲۵ تالار در شهرستان اشاره کرده و می‌گوید: حدود ۲۵ تالار مجوزدار و در حال اخذ مجوز در سطح شهر داریم. اگر فرض کنیم هر تالار حداقل 6 نیروی ثابت بیمه‌ای داشته باشد، حدود ۱۵۰ نیرو به صورت مستقیم از تبعات کرونا تا کنون متضرر شده‌اند. وی به مشاغل وابسته به تالار هم اشاره کرده و می‌گوید: حدود 6 ماه است که مراسم عروسی برگزار نمی‎شود و علاوه بر تالارها بسیاری از مشاغل وابسته مثل مزون‎ها، گل‌فروشی‎ها و... یا حتی به طور غیرمستقیم عمده‌فروشی‎ها، مرغ‌فروشی‎ها و... هم آسیب جدی دیدند. چون عمده کار آن‎ها در ارتباط با تالارها و برگزاری مراسم عروسی بود. آماری که ابتدا گفتم افراد بیمه‌شده تالارها هستند و افراد دیگری هم هستند که بیمه تالار نیستند ولی آنجا کار می‌کنند که این آمار را خیلی بیشتر افزایش می‎دهد. نصیرزاده از بی‌توجهی دولت گلایه‌مند است و اضافه می‎کند: دولت هیچ توجهی به وضعیت تالارداران ندارد. از طریق مسئولان شهرستان هم پیگیری کردیم. بخشنامه آمده بود برای ارایه تسهیلات به مشاغل آسیب‌دیده از کرونا. تالارداران ثبت‌نام کردند ولی هیچ تسهیلاتی دریافت نکردند. بسیاری از تالارداران سیرجانی ورشکست شدند و کاسبی خود را جمع کردند و رفتند سراغ مشاغل دیگر. باید از این افراد حمایت شود. وی وضعیت کارگران را بغرنج‌تر می‎داند و می‎گوید: اوضاع کارگران تالارها به مراتب بدتر است. گفتند به آن‎ها بیمه بیکاری می‎دهند که نصف حقوق‎شان هم نمی‎شود. افرادی بودند که در تالار ماهیانه ۴ میلیون تومان حقوق می‌گرفتند در حالی که سقف بیمه بیکاری فکر می‌کنم ۸00 هزار تومان باشد که با این تورم اصلا نمی‎توان با آن زندگی کرد. از او می‌پرسم آیا با تعطیلی تالار کرونا واقعا کنترل می‎شود؟ پاسخ می‎دهد: به هیچ وجه. روزی که کرونا آمد، شروع تعطیلی تالارها با توافق خود تالارداران بود. قبل از اینکه دستورالعملی در این زمینه ابلاغ شود، خودشان داوطلب این کار را انجام دادند. بارها در جلسات به مسئولان شهرستان، رییس اماکن، کمیسیون نظارت و... گفتم اگر قرار است تالارها تعطیل باشند، جلوی فعالیت خانه‌باغ‌ها را هم که پنهانی مراسم برگزار می‌کنند، بگیرید. آن‎ها متاسفانه نه رعایت می‌کنند و نه کسی بر فعالیت‎شان نظارت دارد. معتقدم اگر تالارها تعطیل نمی‎شدند بهتر بود. مردم مراسم‎شان را با رعایت پروتکل‎های بهداشتی برگزار می‌کردند و نیاز به برگزاری مراسم پنهانی در خانه‌باغ‌ها نبود. ما ناظر مقیم داشتیم که مرتب نظارت دارد بر عملکرد تالارها. متاسفانه توجهی به این مقوله نشد. تالارها در این ۶ ماه تعطیل بودند در حالی که آمار ابتلا به کرونا بیشتر شد. دو ماه محرم و صفر را هم که باید تعطیل باشند. روی‌هم‌رفته می‎شود چیزی حدود یک سال تعطیلی که ضربه سنگینی به تالارها می‌زند. اگر تسهیلاتی به تالارداران اختصاص ندهند و از آن‎ها حمایت نشود، شرایط خیلی بدی برای‎شان پیش خواهد آمد.
تعطیلی تالارها در کاهش کرونا موثر است
سخنگوی ستاد کرونا اما نظر دیگری در مورد تعطیلی تالارها دارد و می‌گوید: تعطیلی‌ها بنا به شرایط و وضعیت ابتلای شهرستان به صورت هفتگی تمدید می‎شود. تالارداران شدیدا متضرر شدند اما تصمیم‎گیری در مورد وضعیت آن‎ها به اداره صنعت، معدن و تجارت برمی‌گردد. اگر شرایط در سیرجان بهتر شود ممکن است اجازه بازگشایی داده شود ولی فعلا هیچ‌چیز مشخص نیست و نمی‎توان با قاطعیت صحبت کرد. در حال حاضر وضعیت شهرستان نسبت به قبل کمی بهتر شده ولی هنوز وضعیت خوب نشده. امیدواریم با رعایت کردن شهروندان بتوانیم به شرایط بهتر برگردیم. ضمن اینکه تعطیلی تالارها کمک بسیار زیادی به کاهش ابتلا به کرونا کرده. هر تجمعی که کم شود کمک‌کننده است. تالارها هم به دلیل جمعیتی که دارند اگر تعطیل باشند در کاهش ابتلا بسیار موثر هستند.
 یک سال از جیب خوردن خیلی سخت است
به سراغ یکی از تالارداران می‎رویم تا به نمایندگی از سایر هم‎صنفی‎های خودش از شرایط این روزها بگوید. صدایش به زحمت شنیده می‎شود که نشان‌دهنده ناراحتی بیش از حد به خاطر تعطیل شدن کار و کاسبی و فشار بیکاری و بلاتکلیفی است. می‎گوید: از اسفند تا حالا تعطیل کردیم و فعالیتی نداشتیم. در این مدت ۱۶ میلیون تومان پول بیمه نیروهای‎مان را پرداخت کردم. خسارت سنگینی متحمل شدیم، نمی‌شود مقدارش را برآورد کرد. بستگی به مجلسی دارد که می‌توانستیم در این مدت برگزار کنیم. فرض کنید اگر هر تالار حداقل ۶۰ مراسم را هم که از دست داده باشد چیزی بالغ بر ۳۰۰ میلیون تومان در این مدت خسارت دیده که حداقل میزان خسارت است. دو ماه محرم و صفر را هم تعطیل هستیم و با شرایطی که کرونا دارد بعید می‎دانم تا پایان سال بتوانیم فعالیت کنیم. یک سال از جیب خوردن شرایط خیلی سختی است. وی از دولت هم بسیار گلایه‌مند است و اضافه می‌کند: دولت گفته بود ۱۶ میلیون تومان وام می‎دهد. دو ماه قبل ثبت نام کردیم ولی هیچ خبری از پرداخت نیست. ۱۶ میلیون به هیچ کجا نمی‎رسد. پول بیمه کارگران ماست. باید میانگین می‎گرفتند از میزان خسارت تالارداران. مثلاً ۱۰۰ میلیون تومان پنج ساله وام می‌دادند. این می‎شد یک اقدام عادلانه و خدا را هم خوش می‌آمد. با ۱۶ میلیون تومان چه کار کنیم؟
او که با همسر و دخترش تالار خود را اداره می‎کرده و حالا همگی بیکار شده‎اند، خاطرنشان می‎کند: 3 نیروی بیمه‌ای داشتم؛ خودم، همسرم، دخترم و نیروهای پاره‌وقت هم در تالار کار می‌کردیم. کل منبع درآمدی ما همین تالار بود که از دست رفت. نه خبری از حمایت است، نه تسهیلات. فقط در تلویزیون صحبت می‌کنند که فلان تومان تسهیلات دادیم. خب به کی دادند؟ پسر من هم در شهر دیگری تالار دارد و اوضاع او هم همینطور است و در مرز ورشکستگی است. مسئولان فقط آمارسازی می‎کنند. کسی نمی‌داند ما به خاک سیاه نشسته‎ایم. یکی از تالارداران را می‌شناسم که ۲ میلیارد تومان برای ساخت تالار هزینه کرده و حالا نمی‎تواند بدهی‎اش را بپردازد. کاش مسئولان حمایت واقعی می‌کردند تا بتوانیم کمر راست کنیم.
 به کارگران تالارها تسهیلات کرونا پرداخت می‎شود
رییس اداره کار اما به پرداخت تسهیلات کرونا تا اردیبهشت‌ماه اشاره می‌کند و می‌گوید: در اینکه تالارداران در این مدت متضرر شده‌اند شکی نیست اما دولت برای آن‎ها خدمات تسهیلاتی در نظر گرفته. کارگران تالارها می‎توانند از تسهیلات حمایتی بیمه بیکاری کرونا استفاده کنند. خیلی‎ها هم ثبت‌نام کرده‌اند و به حساب‌شان واریز شده. صاحبان تالارها هم اگر در سامانه کارا برای دریافت تسهیلات کرونا ثبت‌نام کنند، تسهیلات به آن‎ها پرداخت می‌شود. از او می‌پرسم دریافت این تسهیلات شرایط خاصی ندارد؟ به همه پرداخت می‌شود؟ پاسخ می‌دهد: بله. هم به تالارهایی که کد بیمه دارند و هم تالارهایی که فاقد بیمه هستند پرداخت می‌شود. منتها به افرادی که نیروی بیمه شده دارند به ازای هر نفر ۱۲ یا ۱۶ میلیون تومان تسهیلات پرداخت می‎شود. به کارگران تالارها هم یک کمک‌هزینه‌ی حمایتی به اسم بیمه بیکاری به صورت متمرکز از سوی وزارت کار پرداخت می‌شود. این مبلغ میزان ۵۵ درصد حقوق هر یک از کارگران است. وی در پاسخ به این سوال که این کارگران آسیب‎دیده بقیه حقوق خود را چگونه باید جبران کنند؟ می‎گوید: مابقی حقوق از سوی دولت پرداخت نمی‌شود. این مبلغ پرداختی هم جنبه حمایتی دارد تا به شرایط عادی برگردند. کارفرما خودش باید حقوق آن‎ها را پرداخت کند. هادیان در پاسخ به این سوال که با توجه به تعطیلی محرم و صفر و آسیبی که همچنان متحمل می‎شوند آیا برای حمایت از تالارها تدبیری از سوی شهرستان در نظر گرفته شده؟ می‌گوید: این تصمیم‌گیری‌ها کشوری هستند و ما نقشی در آن نداریم. بیمه بیکاری کارگران تا اردیبهشت به آن‎ها پرداخت می‌شده، بعد از اردیبهشت هم باید درخواست بیمه بیکاری بدهند و اگر مشمول شرایط بشوند می‌توانند از بیمه بیکاری که عرف معمول بوده برخوردار شوند. اینها سیاست‌های وزارتخانه است و هر سیاستی که در نظر گرفته شود ما اجرا می‌کنیم.